Voor ondernemers in een snel veranderende bedrijfstak als de zorg, is een betrokken ondernemingsraad goud waard, zo stelt Floris Asscher, advocaat van Pellicaan advocaten.

Verwacht je als ondernemer grote veranderingen binnen je bedrijf, of lijkt een reorganisatie misschien zelfs onontkoombaar, wacht dan niet tot het laatste moment, maar schakel zo snel mogelijk de ondernemingsraad in.

Door de ondernemingsraad vroegtijdig bij veranderingen te betrekken, ontstaat er een proces waarbij partijen samen tot een oplossing kunnen komen in plaats van tegenover elkaar te staan. De ondernemingsraad die zelf weet dat er belangrijke veranderingen aankomen, heeft ook de mogelijkheid en het recht zelf een actievere rol pakken.

Rol van de ondernemingsraad

Van het invoeren van een beloningssysteem, tot het doorvoeren van een reorganisatie, van het aantrekken van een lening tot het instellen van een klachtenregeling: de Wet op de Ondernemingsraden geeft de ondernemingsraad het recht mee te praten over een grote hoeveelheid onderwerpen. Al die medezeggenschapsrechten kunnen voor de ondernemer een zware beproeving zijn, maar dat is eigenlijk niet nodig. Zeker in een snel veranderde bedrijfstak kan de ondernemingsraad juist veel meerwaarde bieden als deze vroegtijdig betrokken wordt bij de te nemen beslissingen.

Zorgsector

Weinig bedrijfstakken zijn momenteel zo in beweging als de zorg. De door de overheid aangekondigde kostenbesparingen en gedeeltelijke decentralisatie van de zorg zullen grote effecten hebben en naar wordt gevreesd binnen veel bedrijven banen kosten. Aan de andere kant zijn er juist in de zorg de komende periode ook veel kansen: de concurrentie heeft het moeilijk en de overheid heeft aangekondigd 100 miljoen te (her)investeren in een sectorplan.

Om op een snelle en effectieve manier te kunnen reageren en anticiperen op dit soort veranderingen is een actieve en betrokken rol van de ondernemingsraad een vereiste.

Niet wachten op de adviesaanvraag

Omdat veel van de grote aanpassingen binnen een onderneming uiteindelijk advies- of instemmingsplichtig zijn, is de ondernemer dan ook wettelijk verplicht de ondernemingsraad te raadplegen. Maar het is zeker niet verstandig tot dat laatste moment te wachten. Wat je in de praktijk veel te veel ziet is dat als de ondernemingsraad pas bij de advies(of instemmings)aanvraag bij een besluit betrokken wordt, er niet alleen een kennisachterstand is, maar de ondernemer ook zijn mening feitelijk al gevormd heeft. Op zo´n moment heeft de ondernemingsraad weliswaar formeel misschien nog wel ´wezenlijke invloed´, maar praktisch gezien zal het vaak te laat zijn om alternatieven goed te kunnen onderzoeken. Om een rol van belang te kunnen spelen is het belangrijk dat de ondernemingsraad al eerder in het proces betrokken wordt.

Wettelijk initiatiefrecht OR

Voor ondernemingsraden zelf is het goed te beseffen dat zij ook het wettelijk vastgelegd recht hebben een actieve(re) rol te spelen. Op grond van artikel 23 van de WOR is de ondernemingsraad bevoegd om zelf het initiatief te nemen tot het doen van voorstellen, en zelf het initiatief te nemen tot het houden van overleg. Juist in een sector als de zorg waarbij de veranderingen elkaar in een hoog tempo opvolgen, is een actieve opstelling van de ondernemingsraad een must voor goede medezeggenschap waarin de belangen van het bedrijf en de medewerkers gediend worden.

Actieve ondernemingsraad in ieders belang

Een actieve, meedenkende ondernemingsraad is uiteindelijk ook in het belang van de (zorg)ondernemer zelf. De ondernemingsraad kan met kennis van de organisatie en de markt meedenken over alternatieve oplossingen die in het belang zijn van onderneming en de werknemers. Bij een actieve en vroegtijdige rol van de ondernemingsraad kan de ondernemer ook beter inspelen op de veranderingen, en als dat nodig is snel handelen. Juist in de zorgsector is het voor bedrijven van levensbelang om wendbaar en slagvaardig te blijven: een conflictsituatie tussen de ondernemer en de ondernemingsraad kent uiteindelijk alleen maar verliezers. Met name in de zorg kan een actieve ondernemingsraad de komende periode een positieve rol spelen, waardoor hopelijk ontslagen voorkomen kunnen worden.

Floris Asscher is advocaat bij Pellicaan advocaten en gespecialiseerd in arbeidsrecht.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl